Torbiel Bakera, tzw. torbiel (cysta) podkolanowa
Niefizjologicznie powiększona przestrzeń, która jest wypełniona płynem. Występuje na tylno-przyśrodkowej powierzchni kolana, pomiędzy przyśrodkową głową mięśnia brzuchatego łydki, a ścięgnem mięśnia półbłoniastego.
Wyglądem przypomina guzek, który położony jest w dole podkolanowym, z tyłu stawu kolanowego. Posiada niewielkie rozmiary i często wyczuwalna jest palpacyjnie przez skórę. Powstanie torbieli Bakera często współistnieje z innymi zmianami w stawie. Może wynikać z uszkodzenia torebki stawowej, rozerwania łąkotki, zapaleń kostno- stawowych lub zapalenia jednej z kaletek maziowych. Szybkie rozpoznanie i podjęcie odpowiedniego leczenie uchroni chorego przed zaawansowanymi zmianami i pozwoli uniknąć leczenia operacyjnego.
Rodzaje Torbieli podkolanowych
W zależności od przyczyny, torbiel może różnić się budową ścian. Wyróżniamy torbiele podkolanowe:
- włókniste – mają ścianę o grubości 1-2 mm , dobrze zarysowaną i odgraniczoną . Posiadają też gładką, błyszczącą powierzchnię wewnętrzną, zbudowaną z tkanki włóknistej. Mogą tworzyć się w nich ciała ryżowate.
- synowialne – mniej odgraniczone od otaczających tkanek. Posiadają grubą na 2-5 mm ścianę, mniej błyszczącą, z tworami kosmkowymi. Ściany zbudowane są z tkanki łącznej włóknistej mniej gęstej, która pokryta jest komórkami o sześciennym kształcie.
- zapalne – są otoczone grubą, 8 milimetrową ścianą, o strukturze „ kudłatej” od pokrywających ją wypustek. W ścianie znajdują się m.in. limfocyty oraz komórki wielojądrowe. W tym rodzaju torbieli, mogą tworzyć się chrzęstno- i kostno-podobne elementy.
Objawy
Objawami mogącymi świadczyć o występowaniu torbieli Bakera są:
- Guzowatość wyczuwalna pod skórą, z tyłu stawu kolanowego
- Ból nasilający się podczas dłuższego chodzenia
- Zaczerwienienie, ocieplenie w okolicach występowania cysty
- Obrzęk kolana, uczucie pełności w kolanie
- Ograniczone zgięcie oraz wyprost stawu kolanowego
- W zależności od wielkości torbieli, mogą wystąpić drętwienia okolicy łydki (także przy pęknięciu cysty)
- Ograniczenie funkcji kończyny
Występowanie Torbieli Bakera (podkolanowej) potwierdzić można na podstawie przeprowadzonego wywiadu, badania palpacyjnego, badania USG dołu podkolanowego lub rezonansu magnetycznego, a w szczególnych przypadkach wykonanie artroskopii stawu kolanowego.
Leczenie
W zależności od rodzaju torbieli, nasilenia objawów oraz wieku pacjenta można wybrać jedną z kilku metod leczenia. Gdy objawy są łagodne i nie przeszkadzają w życiu codziennym, stosuje się leczenie zachowawcze. Początkowe leczenie skierowane jest na skorygowanie źródła zwiększonej produkcji płynu.
Leczenie nieoperacyjne/ zachowawcze:
Zabiegi fizjoterapeutyczne powinny być ukierunkowane na przyczynę i dolegliwości m.in. ból, ograniczenie ruchomości, przeciążenia kończyny dolnej, zmniejszenie wydzielania i zwiększenie resorpcji płynu stawowego:
- Schładzanie
- Ultradzwięki lub fonoforeza z NLPZ
- Masaż głęboki przyśpieszający samoistną resorpcję torbieli
- Kinesiology Taping
- Indywidualnie dobrane zestawy ćwiczeń
- Terapia manualna tkanek miękkich
Metoda artroskopowa / operacyjna:
Leczenie podejmuje lekarz prowadzący. Istotne znaczenie w przebiegu leczenia ma stan pacjenta czy zostały uszkodzone również inne struktury kostne w stawie kolanowym.
