Część osób próbuje zwalczyć problem stosując farmakoterapię, korzystając z usług chirurga lub zakładając szynę relaksacyjną. Mało znana jest skuteczność fizjoterapii w leczeniu tego zaburzenia, a wystarczy regularna współpraca z fizjoterapeutą, aby zażegnać większość problemów w obrębie stawów skroniowo żuchwowych.
Budowa stawu skroniowo żuchwowego
Staw skroniowo-żuchwowy składa się z połączenia żuchwy, czaszki i krążka stawowego. Wszystko to otoczone jest przez mięśnie, które odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie stawu.
Motoryka stawu jest możliwa dzięki głowie kości żuchwy, który znajduje się w dołku stawowym kości skroniowej. Między tymi powierzchniami umieszczony jest krążek stawowy amortyzujący ruchy w obrębie stawu. Krążek stawowy dzieli jamę stawową na dwie części – górną i dolną i jest dwuwklęsły, zbudowany z włóknistej tkanki łącznej. Jego celem jest zmniejszenie tarcia pomiędzy elementami stawowymi oraz redukcja obciążeń powstających podczas wykonywania ruchów (podczas otwierania ust krążek stawowy przemieszcza się wraz z głową żuchwy ku przodowi, w drugiej fazie otwarcia ust jest zatrzymany przez więzadło krążka, i w trzeciej fazie głowa żuchwy wykonuje ruch sama względem kości skroniowej .
Staw skroniowo-żuchwowy w prawidłowym ułożeniu utrzymują więzadła boczne, klinowo-żuchwowe oraz rylcowo-żuchwowe. Więzadła mają zabezpieczać i poprawiać płynność ruchu w stawie, a ponieważ zawierają zakończenia nerwowe oraz naczynia krwionośne, ich nadmierne napinanie powoduje wystąpienie dolegliwości bólowych.
Objawami wynikającymi z patologii tych stawów są:
-
bóle szczęki, głowy, karku, szyi, barków
-
szumy uszne, dzwonienie w uszach
-
zawroty głowy i mdłości, bóle migrenowe
-
trzaski w stawach skroniowo- żuchwowych
-
ograniczenie lub utrata otwierania ust
-
bruksizm nocny
-
zbaczanie żuchwy podczas otwierania ust
-
ból podczas żucia
-
dolegliwości bólowe w okolicy uszu
Schorzenia stawów skroniowo-żuchwowych mogące dawać powyższe objawy
-
wady zgryzu, nieprawidłowości w uzębieniu
-
zaburzenie dysbalansu mięśniowego wpływającego na mechanizm otwierania i zamykania ust
-
zmiany zwyrodnieniowe
-
urazy głowy lub szczęki
-
stres ( napięcie mięśni powodujące zaciskanie szczęki i zgrzytanie zębami+ bruksizm)
-
częste żucie gumy
Diagnostyka zaburzeń stawów skroniowo- żuchwowych
-
wywiad
-
ocena symetrii twarzy (wszelkie rozwojowe anomalie żuchwy oraz czaski), w płaszczyźnie poziomej ocenia się ułożenie oczu, ust, a także łuków jarzmowych, ocena żuchwy podczas otwierania i zamykania ust
-
ocenę pozycji spoczynkowej szczęki – lekko rozchylone usta,
-
ocenę spoczynkowej pozycji języka – powinien spoczywać na górnym podniebieniu,
-
ocenę spoczynkowej pozycji głowy
-
stan uzębienia – tylne podparcie, ubytki, oznaki ścierania zębów oraz krzywy zgryz,
-
badanie odcinka szyjnego i przejścia szyjno-piersiowego (zwłaszcza ruchy wysuwania głowy w przód i cofania oraz ruchy boczne)
-
ocenę swobodnych, czynnych ruchów żuchwy i bierna ruchomość stawów
-
palpacyjna ocena mięśni żwacza oraz mięśnia skroniowego, by sprawdzić ich napięcie
Stawy skroniowo-żuchwowe nie mogą być leczone w sposób izolowany od reszty naszego organizmu dlatego terapia każdego pacjenta jest prowadzona kompleksowo. Po wywiadzie, ocenie klinicznej pacjenta i badaniu funkcjonalnym, terapeuta poprzez zabiegi terapii manualnej takie jak mobilizacje tkanek miękkich na zewnątrz i wewnątrz ust, mobilizacyjne techniki wykonywane na kręgosłupie, masaż tkanek głębokich rozluźni mięśnie układu stomatognatycznego. Zostają wprowadzone ćwiczenia wzmacniające mięśnie i poprawiające propriocepcję. Ważnym elementem fizjoterapii jest edukacja pacjenta oraz nauka ćwiczeń wykonywanych w domu.
Bagatelizowanie objawów związanych z dysfunkcją stawów skroniowo żuchwowych może prowadzić do poważnych problemów w naszym organizmie. Dlatego tak ważne jest udanie się do fizjoterapeuty, który swoją specjalistyczną wiedzą i doświadczeniem pomoże uwolnić się od problemów stawów skroniowo- żuchwowych.
