Kości tworzące staw kolanowy
Staw kolanowy łączy trzy kości: kość udową, piszczelową oraz rzepkę. Rzepka działa jak tarcza chroniąca przednią część stawu i umożliwiająca płynne ruchy zginania i prostowania nogi. Warto w tym miejscu wspomnieć o szczególnej roli rzepki w stawie kolanowym. Rzepka to mała trójkątna kość tzw. Trzeszczka stawowa największa w ludzkim organizmie. Znajduje się w przedniej części stawu kolanowego pomiędzy końcem dystalnym kości udowej, a początkiem kości piszczelowej. Pełni bardzo istotną rolę w stawie.
- Mechanicznie działa jak dźwignia zwiększając siłę działania mięśnia czworogłowego uda podczas prostowania kolana.
- Chroni przednią wewnętrzną część kolana przed urazami
- Rzepka pomaga także rozprowadzić obciążenia w stawie równomiernie na kość piszczelową i udową dzięki temu naciski i tarcie chrząstki stawowej się zmniejsza.
Ze względu na swoją istotną funkcję, często jest przyczyną dolegliwości pacjentów.
Chrząstka stawowa
Chrząstka stawowa pokrywa powierzchnie kości w stawie kolanowym, zapewniając im gładkość i chroniąc przed tarciem. Chrząstkę stawową dzielimy na włóknistą – jest delikatniejsza w głębszej warstwie, oraz od zewnątrz chrząstka szklista – bardzo twarda i wytrzymała. Z wiekiem lub w wyniku urazów chrząstka może ulec zniszczeniu, prowadząc do bólu i ograniczenia ruchomości.
Więzadła
W stawie kolanowym znajdują się cztery główne więzadła: więzadło krzyżowe przednie, więzadło krzyżowe tylne, więzadło poboczne przyśrodkowe i więzadło poboczne boczne. Więzadła te stabilizują staw, zapobiegając jego nadmiernym ruchom.
Łąkotki
Łąkotki to specyficzne struktury chrzęstno-włókniste w kształcie półksiężyca, zlokalizowane w stawie kolanowym. Pełnią one kluczową rolę w rozkładaniu ciężaru ciała i zmniejszaniu tarcia podczas ruchu, działając jak amortyzatory między kością udową a piszczelową. Oprócz funkcji amortyzacyjnej, łąkotki wpływają na integralność strukturalną kolana, zwłaszcza podczas napięć i skręceń.
Torebka stawowa - błona maziowa i płyn stawowy
Torebka stawowa to struktura anatomiczna otaczająca staw, pełni kluczową rolę w jego funkcjonowaniu i ochronie. Torebka stawowa składa się z dwóch głównych warstw:
- Błony włóknistej - Jest to zewnętrzna, grubsza warstwa torebki stawowej. Składa się głównie z gęstej tkanki łącznej i otacza staw, zapewniając stabilność i ochronę struktur stawu kolanowego przed urazami zewnętrznymi.
- Błony maziowej - Jest to wewnętrzna, cieńsza warstwa torebki. Wyściela wnętrze torebki stawowej i jest odpowiedzialna za produkcję płynu stawowego, który nawilża, odżywia chrząstkę stawową oraz więzadła i zmniejsza tarcie między powierzchniami stawowymi.
Artykuł stanowi jedynie zarys anatomii kolana .
Kolano będąc skomplikowaną strukturą anatomiczną często ulega urazom i zwyrodnieniom. Takim jak np. Torbiel Bakera.
Dbaj o swoje kolana i pamiętaj, że regularne ćwiczenia i wizyty u fizjoterapeuty mogą pomóc w utrzymaniu ich w dobrej kondycji.