Skolioza, czym jest, jak leczyć

Główna role w prawidłowym utrzymaniu kręgosłupa pełnią mięśnie tułowia, mięśnie brzucha i mięśnie posturalne. Boczne skrzywienie kręgosłupa tzw. skoliozy to odchylenie od prawidłowej linii osi kręgosłupa. Zniekształcenia te pociągają za sobą również inne zmiany kostne w obrębie klatki piersiowej, miednicy, kończyn a także zniekształcenie narządów wewnętrznych.

Zamiast naturalnej nieznacznie łukowatej formy, kręgosłup w wyniku bocznego skrzywienia (trójpłaszczyznowego) przybiera formę litery „ S” w rzucie przednio-tylnym. Wiąże się to z osłabieniem mięśni przykręgosłupowych po jednej stronie, a po stronie przeciwnej napięcie tych mięśni jest wzmożone. Po stronie gdzie napięcie jest obniżone, powstaje wygięcie (wypukłość) kręgosłupa, a po przeciwnej tworzy się wklęsłość.

Początkowe skrzywienie kręgosłupa nazywa się skrzywieniem pierwotnym. Przyczynia się do zaburzenia równowagi tułowia oraz przesuwa środek ciężkości ciała. Powyżej i poniżej dochodzi do wygięcia wyrównawczego, czyli skrzywienia wtórnego. Równocześnie dochodzi do rotacji ( skręcenia) kręgów. Powoduje to przesunięcie się żeber ku tyłowi po stronie wypukłej skrzywienia, a ku przodowi po stronie wklęsłej. Prowadzi to do powstawania gabru żebrowego.

Jakie są przyczyny bocznego skrzywienia kręgosłupa?

Skolioza może być wrodzona, nabyta, idiopatyczna oraz zwyrodnieniowa.

1. Skolioza wrodzona tzw. skrzywienie strukturalne wiąże się ze zmianami w budowie kręgów lub zmianami kostnymi klatkami piersiowymi. Często współwystępuje z wrodzonymi wadami serca.
2. Skolioza nabyta tzw. skrzywienie czynnościowe może być spowodowane różnicą długości kończyn, czy np. przepukliną krążka międzykręgowego. Może wystąpić u osób chorych na porażenie mózgowe, czy u chorych na dystrofie mięśni oraz u osób po operacjach.
3. Skolioza idiopatyczna (jej przyczyny nie znamy). Jest to skolioza, która najczęściej diagnozuje się u dzieci. W jej przebiegu może dojść do zmian strukturalnych. Przypuszcza się iż główną przyczyna jest brak ruchu oraz nieprawidłowa pozycja przyjmowana podczas siedzenia.
4. Skolioza zwyrodnieniowa występuje u dorosłych. Dochodzi do niej w wyniku pogarszającego się stanu kręgosłupa. Pojawia się na skutek zwyrodnienia stawów między-kręgosłupa.

Boczne skrzywienia kręgosłupa ujawniają się w okresie wzrostu. Im dziecko szybciej rośnie to tym szybciej skrzywienie powiększa się. Dlatego bardzo ważne jest systematyczne kontrolowanie postawy ciała dzieci.

Jak wygląda leczenie? – METODA PRESSIO

Leczenie uzależnione jest od wieku dziecka oraz stopnia zaawansowania wady postawy. Leczenie skoliozy jest jednym z najtrudniejszych zagadnień w rehabilitacji. Podstawą leczenia zachowawczego są ćwiczenia indywidualne odpowiednio dobrane do potrzeb dziecka. Polegają one między innymi na rozciągnięciu przykurczów mięśni i wzmocnieniu osłabionych grup mięśniowych. Wykonywane są także mobilizacje kręgosłupa i klatki piersiowej oraz ogólna korekcja postawy. W najcięższych przypadkach gdzie kąt skrzywienia wynosi powyżej 60’konieczna jest operacja.

Dzieci z bocznym skrzywieniem kręgosłupa muszą znajdować się pod stałą opieką lekarza ortopedy i fizjoterapeuty.

Jakie są skutki zaniedbania terapii skoliozy u dzieci?

Skoliozy nie należy lekceważyć, ponieważ może ona doprowadzić do groźnych powikłań, m.in.

• niewydolności krążenia,
• niewydolności oddechowej,
• ograniczonej sprawności ruchowej,
• dolegliwości bólowych.
• Zmian zwyrodnieniowych stawów obwodowych np. kolan, bioder
• konieczność leczenia operacyjnego

Należy pamiętać iż powikłania te najczęściej zaczynają się pojawiać w dorosłym wieku, dlatego nie lekceważmy ich u dzieci.